کد مطلب:23695 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

حالات رواني ما معلول چيست؟ مثلا بعضي زود رنج هستند و بعضي خير...؟

آنچه مسلّم است همه ما انسانها از يك ساختار واحد بهره منديم. يعني نه تنها جسم ما يك ارگانيزم مشترك است با خاصيّت هاي هماهنگ، همانطور روح و نفس كه سرمايه شخصيّتي انسان از آن حاصل مي شود، نيز واحدي باشد. امّا تحت تأثير عواملي مثل وارثت تغذيه، عادتها، محيط و تربيت شاكله ها پي ريزي مي شود و بر آن اساس عمل مي كند كه قرآن فرمود: «كل يعمل علي شاكلته(1)» كه در حديث شاكمله به نيت(2) تفسير شده، يعني همان انگيزه باطني و سائق رواني انسان.
امّا آنچه اصالت دارد اين اجزاء نيست بلكه تركيب اين عوامل و مؤثّرترين سبب، حاكميّت اراده انساني است كه مي تواند حالات روحي و رواني ما را كنترل كند.
تربيت نفس و روان انسان امري حتمي است كه اگر با اهداف و روشهاي مثبت ساخته شود به سعادت و تعديل رفتار مي انجامد «و نفس و ما سوّيها قد افلح منْ زكّيها;قسم به نفس انسان و آن كسي كه تنظيمش نمود - به تحقيق رستگار و سعادتمند شد آنكه تزكيه و تربيتش نمود.» در اين آيه امكان تربيت مثبت را مشاهده مي كنيم و در جهت منفي «و قد خاب مَنْ دسيها;(4) و به تحقيق زيانكار شد كسي كه نفس را آلوده كرده و از رشد بازداشت.»
در اين جا بايد به روش هاي تربيتي و سازندگي نفس بايد روي آورد تا رفتارهاي
ـــــــــــــــــــــ
1 - سوره اسراء، آيه 84.
2 - اصول كافي.
(3)3 - سوره والشمس، آيات 7 - 9.
4 - سوره والشمس، آيه 10.

ـ4ـ
شتابزده و منفي حاصل نشود. براي مثال اگر در كودكي انسان را با كمي دشواريها روبرو كنند و هميشه تمناها برآورده نشود، زود رنجي پا نمي گيرد. چه كه نتيجه توقع مي باشد. البته ممكن است عوامل ديگري نيز باشد كه بايد به متخصّصين و كتابها روانكاوي مراجعه شود.

(بخش پاسخ به سؤالات )


ـ5ـ